O historii gminy Michałowice

photo-256889

Literatura poświęcona Michałowicom oraz zaznaczenie współczesnych problemów gminy znalazło wyraz w opublikowanej ostatnio pierwszej części monografii historycznej gminy Michałowice (Pod Krakowem. Monografia historyczna gminy Michałowice. Tom I: Do schyłku XVIII wieku, red. M. Wyżga, Kraków 2014). Okolica Michałowic, malownicza kraina o ciekawej przeszłości, stanowi wdzięczne pole do poszukiwań historycznych i doczekała się już swoich badaczy. Brakowało jednak dotąd bardziej sumiennych, wyczerpujących studiów kompleksowo ujmujących ten obszar. Za pierwszego historyka ziemi michałowickiej można uznać michałowiczanina Władysława Barana. W 1991 roku staraniem Rady Gminy Michałowice ukazała się jego książka Zarys dziejów Michałowic. Owa kompilacja dziejów posiada niezwykle cenne materiały do historii najnowszej. W 1993 roku proboszcz parafii Raciborowice, ksiądz kanonik Stanisław Migas, przy wydatnej pomocy historyka ojca Pawła Sczanieckiego opublikował książkę Kościół w Raciborowicach. W 2011 roku ukazała się praca Mateusza Wyżgi poświęcona demografii historycznej (Parafia Raciborowice od XVI do końca XVIII wieku. Studium o społeczności lokalnej). Z prac wcześniejszych można wymienić krótkie studium Stanisława Tomkowicza o zabytkowym kościele w Raciborowicach oraz ogłoszone drukiem pamiętniki dziewiętnastowiecznego dzierżawcy Batowic, Kazimierza Girtlera. Przeszłość wieków średnich we wsiach naddłubniańskich jest ukazana w wyczerpujących hasłach Słownika historyczno-geograficznego województwa krakowskiego w średniowieczu, którego Pracownią kieruje Waldemar Bukowski. Osobną kartę stanowi działalność popularno-naukowa. Od kilkunastu lat zaznacza się na tym polu Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Michałowickiej „Nad Dłubnią” w Michałowicach. Jego zasłużonym organem prasowym jest czasopismo Naddłubniańskie Pejzaże. Kwartalnik Społeczno-Kulturalny, redagowane przez Elżbietę Kwaśniewską, dokumentalistkę i regionalistkę. Ostatnio przeszłość wsi podkrakowskich popularyzuje mediewista Jerzy Rajman na łamach „Lokalności”, kwartalnika Stowarzyszenia Korona Północnego Krakowa. Czasopismo prowadzi miłośniczka ojczyzn bliższych, historyk i pedagog Monika Wołek. Przedstawiony powyżej dorobek literacki objął jedynie część spuścizny tego kawałka ziemi podkrakowskiej. Na strychach domostw, plebanii i w archiwach lokalnych instytucji marnieją, często nierozpoznane zapiski dokumentacyjne i pamiętnikarskie, fotografie oraz podania. Na odkrycie i udokumentowanie czeka też historia doświadczona i zapamiętana przez mieszkańców gminy Michałowice. Historia codzienna, zabarwiona emocjami i wpleciona w ich biografie.